Almanach (od arabskiego al-manākh , „klimat” lub miejsce, w którym wielbłądy zatrzymywały się w celu wyładunku i załadunku towarów i zapasów [1] ) jest coroczną publikacją podobną do kalendarza , ale z dodatkowymi informacjami, jako wskazania astronomiczne ( godziny wschodów i zachodów Słońca i Księżyca ) geograficzne i statystyczne.
Historia
Almanach narodził się w średniowieczu . [2] Pierwsze almanachy, których ślady mamy, pochodzą z 1088 r., a na początku tworzyły je tablice astronomiczne, które umożliwiały uzyskanie dnia tygodnia lub przeliczenie dat z jednej epoki na drugą; później stały się wielobranżowym periodykiem, dostarczającym różnego rodzaju wiadomości i informacje. [1]
Podawali astronomiczne informacje przydatne rolnikom i żeglarzom, takie jak położenie gwiazd , planet i gwiazdozbiorów widocznych z miesiąca na miesiąc, a więc zmienność pór roku .
Inne wiadomości obejmowały prognozy pogody , przyszłe wydarzenia, narodziny, zgony i małżeństwa w rodzinach królewskich , ceny upraw i zwierząt gospodarskich , daty i miejsca targów. Nie zabrakło też szczątkowych pojęć medycyny , a także reportaży i opowieści o wydarzeniach, które miały miejsce na świecie i pisane w popularnej wersji.
W XVI wieku pojawienie się prasy sprzyjało dalszemu sukcesowi almanachów, które stanowiły główny (niekiedy jedyny) sposób rozpowszechniania kultury wśród ludności chłopskiej i rzemieślniczej. W XVIII wieku szczególnie modne były almanachy. Publikacja efemeryd okazała się aferą ekonomiczną, którą władcy Francji i Anglii , którzy mieli monopol , przyznawali jedynie należycie upoważnionym wydawcom. Poniższe informacje rozpowszechniali w popularnych dzielnicach i na wsiach uliczni sprzedawcy :którzy często czytają ją na placach niepiśmiennej publiczności .
Znany jest almanach Nostradamusa , Centurie astrologica , opublikowany w 1550 roku, do dziś konsultowany przez astrologów i jasnowidzów . Wśród innych najważniejszych almanachów są: wydawany w Niemczech Almanach Gotha , w którym od 1763 roku znajdują się drzewa genealogiczne rodów książęcych i szlachty europejskiej; almanach żeglarski publikowany od 1766 w Anglii dla astronomów i żeglarzy; znanym we Francji i Niemczech Almanachu Muz, w którym znajdują się recenzje literackie m.inpoezja ; Poor Richard 's Almanac ( 1732 ), bardzo znany w Stanach Zjednoczonych , założony i pisany przez 25 lat przez Benjamina Franklina .
Obecnie we Włoszech bardzo rozpowszechnione są niektóre almanachy wierne tradycji ludowej , takie jak Barbanera di Foligno i Schieson Trevisan , oba pochodzące z XVIII wieku, czy religijny almanach Frate Indovino , który ukazuje się od 1945 roku [3] . Na polu telewizji do lat dziewięćdziesiątych emitowany był Almanach pojutrze , charakteryzujący się tematem o średniowiecznym posmaku, który stał się częścią zbiorowej wyobraźni. [4]
Zawartość
Wśród innych prezentowanych informacji tradycyjnie podaje się: główne święta , wiadomości o jarmarkach i jarmarkach , opowiadania , ciekawostki historyczne i geograficzne, przysłowia i rozrywki.
Podobnym podejściem są almanachy sportowe , roczniki gromadzące liczby i kroniki roku wyczynowego. [5]
odniesienia literackie
W Operecie Morali Giacomo Leopardiego znajdujemy Dialog sprzedawcy almanachów i pasażera .
Almanach w pamięci świata UNESCO
W 2015 roku UNESCO wskazało kolekcję włoskich almanachów, czyli zbiór 356 almanachów księżycowych i almanachów Barbanera zachowanych w Umbrii , jako symbol całej literatury almanachowej każdego czasu i miejsca. Zbiór został wpisany do Rejestru Pamięci Świata , świadczącego o roli piśmienności i upowszechniania wiedzy, jaką w historii odgrywały popularne almanachy [6] .
Notatka
- ^ a b Chiara Palmerini, Przewidywanie czasu , w Le Scienze , sierpień 2001, 4-11.
- ^ Podobnym narzędziem i poprzednikiem almanachów były greckie i łacińskie parapegmaty .
- ^ Więcej informacji o historii wydawniczej i losach trzech popularnych współczesnych włoskich almanachów można znaleźć odpowiednio w: Elisa Marazzi, Pod znakiem Czarnobrodego. Ciągłość i przemiany almanachu między XVIII a XXI wiekiem , Mimesis, Mediolan, 2019; Od „El Schieson Trevisan” do „Bepo Gobo da Casier”: kolekcja Emanuele Bellò , Cassamarca Foundation, Treviso, 2009; Giuseppe Zois, fr. Indovino: kantyk czasu , Fontanna Siloe, Turyn, 2013.
- ^ Luciana Grosso, Almanach pojutrze i nostalgia, której się nie spodziewasz , w linkiesta.it , 13 czerwca 2016. Źródło 5 maja 2016 .
- ^ Almanach kolarski kończy 25 lat , na gazzetta.it , 24 marca 2016 r.
- ^ Proszę odnieść się do oficjalnej strony Rejestru Pamięci Świata (ostatnia konsultacja: 11.05.2020). Z kolekcją można zapoznać się pod adresem | Biblioteka cyfrowa Blackbeard Foundation 1762 (url konsultowany 11.05.2020).
Bibliografia
- Lodovica Braida , Przewodnicy tamtych czasów. Produkcja, treść i formy almanachów piemonckich w XVIII wieku , Turyn, Subalpejska Deputacja Historii Ojczyzny, 1989.
- Elide Casali , Szpiedzy nieba. Horoskopy, księżyce i almanachy we współczesnych Włoszech , Turyn, Einaudi, 2003.
- Carlo Piancastelli , Prognozy i almanachy , Rzym, Stamperia Reale Ripamonti, 1913.
Powiązane przedmioty
- Porządek obrad
- Almanach Goty
- Almanach (program telewizyjny 1963-1968)
- Almanach pojutrze
- Almanach (program telewizyjny 2007-2010)
- Uniwersalny almanach Wielkiego Rybaka z Clairvaux
- Czarnobrody (almanach)
- Kalendarz
- Dialog między sprzedawcą almanachu a pasażerem
- Brat Wróżbita
Inne projekty
Wikicytaty zawiera cytaty z lub o almanachu- Wikisłownik zawiera lemat słownikowy « almanach »
- Wikimedia Commons zawiera obrazy lub inne pliki w almanachu
Zewnętrzne linki
- ( IT , DE , FR ) Almanach , na hls-dhs-dss.ch , Słownik historyczny Szwajcarii .
- ( EN ) Almanach , w Encyclopedia Britannica , Encyclopædia Britannica , Inc .
| Kontrola władz | Tezaurus BNCF 8205 LCCN ( EN ) sh85003744 GND ( DE ) 4141983-2 BNF ( FR ) cb11945287b ( dane ) J9U ( EN , HE ) 987007294077105171 ( temat ) |
|---|
All Rights Reserved © 2022